Οι περιστεριώνες της Τήνου

Οι περιστεριώνες της Τήνου είναι ένα εξαιρετικό δείγμα λαϊκής Αρχιτεκτονικής.

Ο πρώτος περιστεριώνας σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες είναι του 1726 και σήμερα είναι ερειπωμένος στη θέση Σπηλιά κοντά στην Κώμη.

Ξεπερνούν τους 800 και είναι οι πιο μεγαλοπρεπείς από αυτούς σε άλλα κυκλαδονήσια.

Είναι κυρίως κτισμένοι σε

πλαγιές με προσανατολισμό προς το νερό.

Αποτελούνται από δύο ορόφους και έχουν μία πόρτα για τον ιδιοκτήτη, ο οποίος χρησιμοποιούσε τον κάτω όροφο ως αποθήκη για τη φύλαξη των εργαλείων του, ενώ ο πάνω όροφος ήταν για τα περιστέρια.

Οι περισσότεροι βρίσκονται στις κοιλάδες της Αγάπης, της Ποταμιάς, του Ταραμπάδου, της Λειβάδας και της Καρδιανής.

Οι περιστεριώνες και η εκτροφή περιστεριών έφτασαν στην Τήνο από τους Ενετούς κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας τους.

Οι Τηνιακοί τούς δημιουργούσαν για να εκτρέφουν τα περιστέρια όχι μόνο για το νόστιμο κρέας τους, αλλά και για το κορυφαίο λίπασμα από τα περιττώματά τους. 

Όταν χάρη στο εμπόριο η Τήνος γνώρισε οικονομική ανάπτυξη πολλοί ήταν εκείνοι που έφτιαξαν περιστεριώνες και ξεκίνησαν να εξάγουν τα πιτσούνια (νεογέννητα περιστέρια) και να εμπορεύονται το λίπασμα από τα περιττώματα των περιστεριών. Κατά το παρελθόν χρησιμοποιούσαν επίσης τα φτερά, το αίμα και την καρδιά τους για να παρασκευάζουν θεραπευτικές κρέμες, ενώ, όσο κι αν ακούγεται βάρβαρο σήμερα, αποτελούσαν κι ένα θαυμάσιο στόχο για όσους επιθυμούσαν να εξασκηθούν στη σκοποβολή.

Είναι κατασκευασμένοι από σχιστόλιθο, ένα υλικό που υπάρχει άφθονο στην Τήνο, και οι τηνιακοί μάστορες κατάφεραν να δημιουργήσουν αριστουργήματα, που αποτελούν εξαιρετικά μνημεία λαϊκής τέχνης και αρχιτεκτονικής σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αρκετοί άρχισαν να ανακαινίζουν κάποιους περιστεριώνες και να τους διαμορφώνουν σε όμορφες κατοικίες.

Βέβαια η παλαιότητα και το περίτεχνο της κατασκευής τους ανεβάζουν το κόστος της επισκευής με αποτέλεσμα να αποτελούν σήμερα από τις πιο ακριβές κατοικίες στην Ελλάδα. Επιπλέον, για την έναρξη εργασιών επισκευής είναι απαραίτητη η αδειοδότηση από την αρχαιολογική υπηρεσία καθώς οι περιστεριώνες αποτελούν μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Γι’αυτό το σκοπό οι προσπάθειες επισκευής και συντήρησης επιδοτούνται εν μέρει.

Με πληροφορίες από tinostoday, tinianews.gr, και kulturosupa