Πέμπτη 2 Οκτωβρίου 2025

Οι επιστήμονες μετατρέπουν τα κύτταρα του ανθρώπινου δέρματος σε «λειτουργικά» ωάρια

Οι επιστήμονες έχουν μετατρέψει το DNA από κύτταρα ανθρώπινου δέρματος σε «λειτουργικά» ωάρια που είναι ικανά να παράγουν έμβρυα πρώιμου σταδίου. 

Μία έρευνα, αν και σε πρώιμο στάδιο, δίνει ελπίδα για το μέλλον της γονιμότητας.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) μπορεί να βοηθήσει, αλλά εάν η γυναίκα δεν έχει ωάρια για γονιμοποίηση, είτε θα εγκαταλείψει, είτε θα καταφύγει σε δότρια. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές εργάστηκαν για χρόνια για να δημιουργήσουν

ωάρια για γυναίκες που τα στερούνται. Μέχρι στιγμής έχουν πετύχει μόνο σε ποντίκια, αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει.

Σε μια εργασία που μόλις δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, μια ομάδα επιστημόνων αναφέρει ότι έχουν – ατελώς – φτιάξει γονιμοποιήσιμα ανθρώπινα ωάρια από κύτταρα δέρματος.

Αυτή η έρευνα πρώιμου σταδίου θα μπορούσε μια μέρα να χρησιμοποιηθεί επίσης για τη θεραπεία της υπογονιμότητας για γυναίκες προχωρημένης ηλικίας μητρότητας «ή εκείνες που δεν είναι σε θέση να παράγουν βιώσιμα ωάρια λόγω προηγούμενης θεραπείας καρκίνου ή άλλων αιτιών», σύμφωνα με μια ανάρτηση του OHSU.

Η ομάδα με έδρα το Πόρτλαντ σημείωσε αρκετούς περιορισμούς στη μελέτη απόδειξης της ιδέας, ιδίως ότι όλα τα έμβρυα είχαν χρωμοσωμικές ανωμαλίες.

Η έρευνα σε πρώιμο στάδιο χρησιμοποίησε μια τεχνική που περιλαμβάνει τη μετακίνηση ενός πυρήνα κυττάρων δέρματος σε ένα ωάριο δότη απογυμνωμένο από τον πυρήνα του, μια επεξεργασία που πρωτοστάτησε στην κλωνοποίηση του προβάτου Dolly το 1997.

Ενώ η Ντόλι δημιουργήθηκε μετά την κλωνοποίηση ενός γονέα, η εργασία των ερευνητών είχε ως αποτέλεσμα έμβρυα με χρωμοσώματα που συνεισέφεραν και οι δύο γονείς.

Αυτή η φωτογραφία αρχείου της Τρίτης 25 Φεβρουαρίου 1997 δείχνει την επτά μηνών Dolly, το γενετικά κλωνοποιημένο πρόβατο, να κοιτάζει προς την κάμερα στο Ινστιτούτο Roslin στο Εδιμβούργο της Σκωτίας. Ο Κιθ Κάμπελ, διακεκριμένος βιολόγος που εργάστηκε για την κλωνοποίηση του προβάτου Ντόλι, πέθανε σε ηλικία 58 ετών, ανακοίνωσε το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ την Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2012.

Η ομάδα του Όρεγκον ακολούθησε παρόμοια προσέγγιση συλλέγοντας κύτταρα δέρματος από γυναίκες και αφαιρώντας τον πυρήνα από καθεμία.

Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπισαν οι επιστήμονες ήταν ότι τα υγιή ανθρώπινα ωάρια περιέχουν μόνο 23 χρωμοσώματα. Άλλα 23 φτάνουν στο σπέρμα κατά τη γονιμοποίηση και χρειάζονται για να εξελιχθεί το γονιμοποιημένο ωάριο σε έμβρυο και τελικά σε μωρό.

Η ομάδα του Όρεγκον περιέγραψε πώς ξεπέρασαν το πρόβλημα της περίσσειας χρωμοσωμάτων. Αφού γονιμοποίησαν τα ωάρια με σπέρμα, τα ενεργοποίησαν χρησιμοποιώντας μια ένωση που ονομάζεται ροσκοβιτίνη. Αυτό έκανε τα ωάρια να μετακινήσουν περίπου τα μισά από τα χρωμοσώματά τους σε μια δομή που ονομάζεται πολικό σώμα, αφήνοντας τα υπόλοιπα χρωμοσώματα να ζευγαρώσουν με αυτά από το σπέρμα.

Από τα 82 ωάρια που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο του Όρεγκον, λιγότερο από το 10% αναπτύχθηκε στο στάδιο που τα έμβρυα εξωσωματικής γονιμοποίησης συνήθως μεταφέρονται στη μήτρα της μητέρας, υποδηλώνοντας ότι η διαδικασία δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Κανένα δεν καλλιεργήθηκε πέρα από έξι ημέρες.

Ωστόσο, ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης Shoukhrat Mitalipov, διευθυντής του Κέντρου Εμβρυϊκών Κυττάρων και Γονιδιακής Θεραπείας OHSU, σημείωσε ότι οι ερευνητές «πέτυχαν κάτι που θεωρούνταν αδύνατο».

Οι ερευνητές «αναμένουν τουλάχιστον μια δεκαετία περαιτέρω έρευνας προτού η προσέγγιση κριθεί ασφαλής ή αρκετά αποτελεσματική για να προχωρήσει σε μια κλινική δοκιμή, ακόμη και αν υποθέσουμε ότι μια τέτοια δοκιμή θα επιτρεπόταν στις Ηνωμένες Πολιτείες», σύμφωνα με δήλωση που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του OHSU.

 

Η μελέτη σημειώνει ότι ενώ η έρευνα δείχνει δυνατότητες, «απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια πριν από μελλοντικές κλινικές εφαρμογές».

Πηγή

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου