Μία επίθεση σε κολυμβητή από ένα ακίνδυνο – συνήθως – είδος καρχαρία στις ακτές του Ισραήλ ανησύχησε την επιστημονική κοινότητα
Μια θανατηφόρα επίθεση από καρχαρίες της άμμου (Carcharhinus obscurus, γνωστοί και ως σκοτεινοί καρχαρίες), συνήθως ακίνδυνοι, τον περασμένο Απρίλιο στα ανοικτά των ακτών της Χαντέρα, στο βόρειο Ισραήλ, σήμανε συναγερμό στη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Ένας 40χρονος που που κολυμπούσε περίπου
100 μέτρα από την παραλία, όπου έπεσε θύμα μιας σπάνιας φρενίτιδας σίτισης από τα αρπακτικά.Αυτή η επίθεση, που χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά ασυνήθιστη από τους επιστήμονες, συνέβη σε μια περιοχή όπου συχνάζουν οι φαινομενικά ακίνδυνοι καρχαρίες, που προσελκύονται από τα ζεστά νερά που προέκυψαν από τη διαρροή ενός κοντινού σταθμού παραγωγής ενέργειας.
Η υπόθεση, μελετήθηκε από ειδικούς, και το συμπέρασμά της αποτυπώθηκε στο περιοδικό Smithsonian, αναζωπυρώνοντας τη συζήτηση σχετικά με τους κινδύνους που σχετίζονται με την τεχνητή σίτιση καρχαριών, μια πρακτική που, προειδοποιούν οι ειδικοί, θα μπορούσε να αλλάξει τη φυσική συμπεριφορά αυτών των ζώων και να αυξήσει τον κίνδυνο για τους λουόμενους.
Οι θαλάσσιοι βιολόγοι Eric Clua, από το Πανεπιστήμιο PSL στη Γαλλία, και ο Kristian Parton, από το Πανεπιστήμιο του Exeter στο Ηνωμένο Βασίλειο, ανέλυσαν το γεγονός: το θύμα κολυμπούσε μόνο του τη στιγμή της επίθεσης.
Μάρτυρες είπαν ότι άκουσαν κραυγές και είδαν πτερύγια καρχαρία στην επιφάνεια πριν εξαφανιστεί ο άνδρας και το νερό γίνει κόκκινο. Στη συνέχεια, βρέθηκαν μόνο τα ρούχα του, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι καρχαρίες κατανάλωσαν το σώμα σχεδόν εξ ολοκλήρου, είπε ο Clua στο περιοδικό Smithsonian.
Η έρευνα, που κυκλοφόρησε τον Αύγουστο του 2025, βασίστηκε σε συνεντεύξεις και ηχογραφήσεις που έγιναν από μάρτυρες. Οι εικόνες αποκαλύπτουν τουλάχιστον δύο καρχαρίες της άμμου που εμπλέκονται, αν και οι ειδικοί εκτιμούν ότι άλλοι μπορεί να συμμετείχαν κάτω από το νερό.
Ο Clua προειδοποίησε ότι ο ενθουσιασμός ενός καρχαρία μπορεί να προκαλέσει μια αλυσιδωτή αντίδραση μεταξύ άλλων κοντινών ατόμων, ένα φαινόμενο συχνό τόσο κατά την αναζήτηση τροφής όσο και κατά την αντίδραση σε απειλές.
Τεχνητή σίτιση και αλλαγή συμπεριφοράς
Η επιστημονική ανάλυση δείχνει την τεχνητή σίτιση ως το κύριο έναυσμα για την επίθεση. Στη Χαντέρα, είναι σύνηθες φαινόμενο οι άνθρωποι να ταΐζουν καρχαρίες από την παραλία ή σε ρηχά νερά, προσφέροντάς τους κρέας απευθείας με το χέρι. Αυτό, τονίζουν οι Clua και Parton, έκανε τους καρχαρίες να συνδέουν την ανθρώπινη παρουσία με την απόκτηση τροφής, κάτι που ενθαρρύνει συμπεριφορές «επαιτείας» προς τους ανθρώπους στο νερό.
«Το κύριο έναυσμα για το ατύχημα είναι η τεχνητή παροχή, αυτό που ονομάζουμε τάισμα καρχαρία. Το να ταΐζεις με το χέρι σου είναι πολύ επικίνδυνο», προειδοποίησε ο Clua σε δηλώσεις που συγκέντρωσε το περιοδικό Smithsonian.
Το περιστατικό εξετάστηκε σε δύο φάσεις. Το πρώτο συνίστατο σε ένα πιθανό τυχαίο δάγκωμα, που πιθανώς προκλήθηκε από την κάμερα που μετέφερε το θύμα. Αυτές οι συσκευές εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητικά σήματα που αντιλαμβάνονται οι καρχαρίες σε κοντινή απόσταση. Ένα ζώο που είχε συνηθίσει να λαμβάνει ανθρώπινη τροφή μπόρεσε να πλησιάσει και, όταν προσπάθησε να δαγκώσει την κάμερα ή να ανιχνεύσει το σήμα, τραυμάτισε τον κολυμβητή.
Από αυτό το αρχικό τραύμα, η κατάσταση κλιμακώθηκε: το αίμα, ο θόρυβος των σιαγόνων και η απότομη κίνηση των τραυματιών προσέλκυσαν άλλους καρχαρίες και πυροδότησαν τη φρενίτιδα σίτισης.
Ο Clua τονίζει ότι ο ήχος της σάρκας που σκίζεται και η αναταραχή στο νερό είναι πιο αποτελεσματικά ερεθίσματα από το αίμα για την προσέλκυση άλλων καρχαριών, καθώς ο ήχος μεταδίδεται στο νερό με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από του αέρα.
Από την πλευρά του, ο Aaron Wirsing, οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, εξήγησε στο περιοδικό Smithsonian ότι αυτά τα επεισόδια ενισχύονται από την κοινωνική μάθηση: οι καρχαρίες τείνουν να μιμούνται τους ομοειδείς τους όταν αντιλαμβάνονται την ευκαιρία να τραφούν.
Προειδοποιήσεις από την επιστημονική κοινότητα
Οι ειδικοί που συμβουλεύτηκαν συμφωνούν ότι το τάισμα των καρχαριών, και ειδικά το να το κάνεις με το χέρι, αυξάνει τον κίνδυνο συμβάντων και μπορεί να τροποποιήσει επικίνδυνα τη σχέση μεταξύ ανθρώπων και αυτών των θαλάσσιων ζώων.
Ο Stephen Kajiura, θαλάσσιος βιολόγος στο Florida Atlantic University, δήλωσε: «Αυτά είναι άγρια ζώα. Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν είναι λογικό να τους πλησιάζουμε για να τους ταΐσουμε».
Παρά την αρνητική αντίληψη που υπάρχει γύρω από τους καρχαρίες, οι επιθέσεις σε ανθρώπους είναι πολύ σπάνιες. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το περιοδικό Smithsonian, το 2024 τα απρόκλητα περιστατικά καρχαριών παγκοσμίως κατέγραψαν το χαμηλότερο σημείο τους εδώ και σχεδόν 30 χρόνια.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, οι σκύλοι προκαλούν πέντε φορές περισσότερους θανάτους από τους καρχαρίες. Ωστόσο, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η άνοδος πρακτικών όπως η άμεση σίτιση θα μπορούσε να τροποποιήσει αυτή την τάση και να αυξήσει τη συχνότητα των περιστατικών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου