Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2024

Όταν το μπόουλινγκ ήταν μόνο για τους βασιλείς

Ξύλινη μπάλα του μπόουλινγκ, Μουσείο του Λονδίνου

Ο Ερρίκος Η' της Αγγλίας συχνά απαγόρευε τους κοινούς να συμμετέχουν

Ο Ερρίκος Η' μπορεί να είναι διάσημος επειδή αποκεφάλιζε ανηλεώς τις συζύγους του, αλλά του άρεσε να παίζει και με άλλα σφαιρικά αντικείμενα: τις μπάλες του μπόουλινγκ. Ο Ερρίκος και οι αυλικοί του, ήταν γνωστό ότι ήταν φανατικοί του μπόουλινγκ στο γκαζόν, το οποίο παιζόταν με το πέταγμα ενός "bowl" ή μια μπάλα στους
χλοοτάπητες του βασιλικού κήπου.

Οι Άγγλοι δεν εφηύραν το μπόουλινγκ. Λέγεται ότι οι Αιγυπτίου και οι Ρωμαίοι έπαιζαν έναν πρόδρομο του παιχνιδιού, οι οποίοι γέμιζαν δερμάτινες μπάλες με καλαμπόκι. Στην Αγγλία, οι ιστορικοί εντοπίζουν το άθλημα στα τέλη του 13ου αιώνα, όταν οι ανοιχτοί χλοοτάπητες ή "bowling greens" έγιναν κοινό χαρακτηριστικό στους κήπους.

Το kayles, 16ος αιώνας

Το μπόουλινγκ ήταν ένα από τα πολλά αθλήματα που παίζονταν στις Αυλές. Εκείνη την περίοδο, ο αθλητισμός απευθυνόταν συνήθως μόνο προς την ελίτ και την εξουσίαζε η μοναρχία. Παιχνίδια όπως το τένις, η πάλη, η κονταρομαχία και το μπόουλινγκ δεν είχε να κάνει μόνο με τη φυσική ικανότητα, αλλά ήταν και μια ευκαιρία για τους δούκες και τους άρχοντες να κοινωνικοποιηθούν και να επιδείξουν την εξουσία τους.

οι ειδικές κατασκευές και οι χώροι ήταν έξοδα που μόνο οι πλούσιοι μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά. Ο Ερρίκος Η', ένας άπληστος αθλητής, ζήτησε και φτιάχτηκαν πολλές αθλητικές εγκαταστάσεις στα παλάτια του. Το Hampton Court, το Nonsuch Palace και το Whitehall είχαν αρένες για κονταρομαχίες ή κοκορομαχίες, αλλά και ανοιχτούς χώρους για μπόουλινγκ. Το Whitehall ήταν ιδιαίτερα επιμελημένο, και διέθετε μεταξύ άλλων τέσσερα κλειστά γήπεδα τένις, μια αρένα για κονταρομαχίες, μια αρένα για κοκορομαχίες, έναν λάκκο με αρκούδες και ένα γήπεδο για μπόουλινγκ.


Μία από τις πρώτες μορφές του μπόουλινγκ ήταν ένα παιχνίδι που ονομαζόταν "κώνοι", στο οποίο, δύο μικρά αντικείμενα σε σχήμα κώνου τοποθετούνταν σε δύο αντίθετα άκρα και οι παίκτες προσπαθούσαν να κυλήσουν την μπάλα τους όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον κώνο του αντιπάλου. Στο παιχνίδι "kayles" -αργότερα μετονομάστηκε σε nine-pins (εννιά κώνοι)- οι αντίπαλοι έπρεπε να ρίξουν ένα ραβδί σε εννέα κώνους που είχαν στηθεί σε έναν τετράγωνο σχηματισμό, αν και μερικές φορές οι παίκτες κυλούσαν μια μπάλα αυτί για ραβδί. Παρόμοιο με το μπόουλινγκ που παίζεται σήμερα, οι αντίπαλοι έπρεπε να ρίξουν όλους τους κώνους με το λιγότερο αριθμό βολών. Μερικές φορές, το παιχνίδι διέθετε έναν μεγαλύτερο "κώνο βασιλιά" στο κέντρο της διάταξης. Αν έπεφτε αυτός ο κώνος, ο παίκτης κέρδιζε αυτόματα το παιχνίδι.

Η επιλογή μπάλας κατάλληλου σχήματος και είδους ήταν σημαντικό πράγμα. Η επίπεδη μπάλα ήταν καλύτερη για τα σοκάκια, οι στρογγυλές με ένα βάρος από τη μία πλευρά έδιναν πλεονέκτημα σε ανοικτούς χώρους, ενώ οι στρογγυλές προτιμιόνταν σε χώρους με χορτάρι.

Μπόουλινγκ σε γκαζόν, Johann Franz Hörmannsperger, 1736

Το μπόουλινγκ ήταν πολύ δημοφιλές. Ντόπιοι διοργάνωναν αγώνες, ενώ επιτρέπονταν και ο στοιχηματισμός -το 1648, λέγεται ότι κάποιος ευγενής έχασε όλη την περιουσία του εξαιτίας ενός στοιχηματισμού σε ένα παιχνίδι μπόουλινγκ.
Πολλοί Βρετανοί μονάρχες προσπάθησαν να απαγορεύσουν σε κοινοί θνητούς και αγρότες να συμμετέχουν σε αγώνες μπόουλινγκ -όπως και σε άλλα αθλήματα- με το επιχείρημα ότι ήταν χάσιμο χρόνου και ενθάρρυνε τα τυχερά παιχνίδια. Το 1477, ο βασιλιάς Εδουάρδος Δ' θέσπισε ότι αν κοινοί έπαιζαν κάποιο άθλημα ήταν αδίκημα.
Ομοίως, το 1511, ο Ερρίκος Η' προσπάθησε να κάνει το άθλημα ακόμα πιο αποκλειστικό. Δήλωσε ότι το μπόουλινγκ ήταν παράνομο για τους κοινούς ανθρώπους.

 
Όσοι παρέβαιναν το νόμο θα λάμβαναν κάποιο χρηματικό πρόστιμο. Ωστόσο, και οι ευγενείς που είχαν κάποιο χώρο για να παίζεται το άθλημα, έπρεπε να καταβάλλουν ένα σημαντικό ποσό για να έχουν μια "άδεια μπόουλινγκ".

από: atlas obscura
Από το 3otiko

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου