Η ιστορία της Grýla, της απαίσιας μάγισσας των Χριστουγέννων της Ισλανδίας

Η ισλανδική απάντηση στο Άγιο Βασίλη -τον Santa Claus για την ακρίβεια- είναι η Grýla, η Μάγισσα των Χριστουγέννων, η οποία έχει μια ζοφερή ιστορία.

Η Grýla είναι γνωστή από τον 13ο αιώνα περίπου, όταν άρχισαν να διαδίδονται από στόμα σε στόμα οι ιστορίες των κατορθωμάτων της. Το όνομά της μεταφράζεται ως "Growler", δηλαδή άτομο με τραχιά φωνή, κάνοντάς την ακόμη πιο τρομακτική.

Όπως αναφέρει ένα τραγούδι για το τρολ, "Έρχεται η Grýla από τα χωράφια/ Με σαράντα ουρές/ Μια

τσάντα στην πλάτη της, ένα σπαθί στο χέρι της,/ Έρχεται να ανοίξει τα στομάχια των παιδιών/ Που ψάχνει για κρέας στην Σαρακοστή". Στην πραγματικότητα, η Grýla δεν συσχετιζόταν με τα Χριστούγεννα. Αυτό έγινε αρκετούς αιώνες αργότερα, όταν συγχωνεύτηκε η ιδέα μιας αφηνιασμένης μάγισσας που τιμωρεί τα άτακτα παιδιά με την ατμόσφαιρα του Γιούλε (Yule), μια γιορτή που παρατηρείται ιστορικά στα γερμανικά φύλλα και που αργότερα υπέστη εκχριστιανισμό. Τα ισλανδικά Χριστούγεννα αποκαλούνται συχνά Jól (Yule). Αυτή η αρχαία γιορτή περιγράφεται ως "μια εποχή που φέρνει κοντά συγγενείς, που ζουν αλλά και που έχουν πεθάνει, αλλά και ξωτικά, τρολ και άλλα μαγικά και τρομακτικά πλάσματα που πιστεύεται ότι ζουν γύρω". Η Grýla σίγουρα ταιριάζει σε αυτή την κατηγορία. Μερικοί την αποκαλούν "δράκαινα", αν και μάλλον όχι λόγω του προσώπου της.

Για το παρουσιαστικό της, οι λογαριασμοί ποικίλλουν. "Ένα τραγούδι λέει ότι έχει 15 ουρές, κάθε μια από τις οποίες κρατάει 100 τσάντες, με 20 παιδιά σε κάθε τσάντα, που είναι καταδικασμένο να γίνει το γεύμα για την οικογένεια του τρολ". Τα ποιήματα αναφέρουν ότι έχει "μάτια στο πίσω μέρος του κεφαλιού της, αυτιά που κρέμονται τόσο πολύ που την χτυπούν στη μύτη, με μπλεγμένη γενειάδα, μαύρα δόντια και οπλές".

Η Grýla και ο Leppalúði - πηγή

Υπάρχει μια υπόθεση ότι το τρολ δεν είναι και τόσο διαφορετικό από τους θνητούς που κυνηγάει. Αυτό φαίνεται από την οικογένειά της, μιας και το πλάσμα είναι παντρεμένο. "Βγαίνει από την σπηλιά της στα βουνά για να μαζέψει παιδιά με κακή συμπεριφορά, για εκείνη και τον νταή σύζυγό της, τον Leppalúði, για να τα κάνει στιφάδο". Ο Leppalúði δεν ήταν ο μόνος που της πρόσφερε δαχτυλίδι. "Κάποτε, έφαγε έναν από τους συζύγους της όταν τον βαρέθηκε".

Οι Yule Lads

Υπάρχουν όμως και οι Yule Lads. Πρόκειται για μια παράξενη ομάδα από 13 αδέρφια που είχαν την δική τους, ξεχωριστή ιστορία. Όμως, σταδιακά ενσωματώθηκαν στον μύθο της Grýla και έγιναν τα παιδιά της και σχημάτισαν μια ομάδα από μέθυσους δολοφόνους που πιάνουν παιδιά. Κάποια στιγμή έγινε μια προσπάθεια να γίνουν πιο "χριστουγεννιάτικοι", αλλά υπερίσχυσε η ισλανδική συνείδηση.

 

Η Grýla έχει και κατοικίδιο, την Jólakötturinn, δηλαδή την Γάτα του Γιούλε. Η Γάτα λέγεται ότι έχει γευτεί ανθρώπινη σάρκα, κρύβεται στην χιονισμένη ύπαιθρο και καταβροχθίζει οποιονδήποτε -ενήλικες και παιδιά- που δεν πήρε ρούχα για τα Χριστούγεννα, ένα σημάδι ότι δεν δούλεψαν αρκετά.

6.500 φωτάκια LED μέσα σε μια yule cat - πηγή

Στη σειρά "Chilling Adventures of Sabrina" του Netflix, στο επεισόδιο A Midwinter's Tale, γίνεται αναφορά στην Grýla, που θεωρείται η πρώτη εμφάνισή της στην οθόνη. Στο επεισόδιο, η Grýla καταφτάνει για να διώξει τους Yule Lads.

Δείτε επίσης: Τα καράβια.....(Διήγημα του Φώτη Κόντογλου)

Σήμερα, εμφανίζεται παντού σε χριστουγεννιάτικες εγκαταστάσεις σε όλη την Ισλανδία, αλλά, σε πολλές περιπτώσεις, διατηρεί ένα μικρό κομμάτι του τρομακτικού χαρακτήρα της.

Πηγή