Σάββατο 17 Μαΐου 2025

«Όσο πιο κοντά θα βρεθούμε ποτέ στους εξωγήινους»: Μπορεί η AI να κατανοήσει την γλώσσα των ζώων;

Μπορεί ένα ρομποτικό χέρι να χαιρετήσει μια σουπιά - και η ίδια να του απαντήσει; Η μήπως μπορεί ο ήχος που βγάζει ένα δελφίνι να σημαίνει στην πραγματικότητα «Πού είσαι;»

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που έθεσαν οι φιναλίστ για το φετινό βραβείο «Dolittle», ένα βραβείο 100.000 δολαρίων που προσπαθεί να μεταφράσει την επικοινωνία μεταξύ των ειδών με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.

Το νικητήριο project - το οποίο ανακοινώθηκε χθες - διερευνά τον τρόπο με τον οποίο τα

δελφίνια χρησιμοποιούν κοινούς ήχους που μπορεί να σημαίνουν συγκεκριμένα πράγματα - πιθανώς ακόμη και να προειδοποιούν ο ένας τον άλλον για κίνδυνο ή απλώς να εκφράζουν σύγχυση.

Οι άλλες ομάδες που διαγωνίστηκαν διευρύνουν επίσης τα όρια της επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπου και ζώου.

Το βραβείο σηματοδοτεί ένα σημαντικό ορόσημο στο «Coller Dolittle Challenge», έναν πενταετή διαγωνισμό που προσφέρει έως και 10 εκατομμύρια δολάρια στην πρώτη ομάδα που θα καταφέρει να επιτύχει πραγματική και αμοιβαία επικοινωνία με τα ζώα.

Το επιστημονικό περιοδικό Science επικοινώνησε με τους τέσσερις φιναλίστ για να μάθει πόσο κοντά βρισκόμαστε πράγματι στο να μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε με ζώα.

Γιατί μελετάτε συγκεκριμένα τις σουπιές;

Οι σουπιές (Sepia officinalis και S. bandensis) δεν έχουν αυτιά και δεν βγάζουν κάποιο ήχο, αλλά όπως φαίνεται «γνωρίζουν ένα είδος νοηματικής γλώσσας». Όταν τους δείχνουν βίντεο με άλλες σουπιές να κουνούν τα άκρα τους, ανταποκρίνονται κάνοντας το ίδιο.

«Οι σουπιές είναι όσο πιο κοντά στους εξωγήινους όσο γίνεται να φτάσουμε. Είναι ασπόνδυλα με εκπληκτική συμπεριφορική πολυπλοκότητα και η [ικανότητα] τους να αντιλαμβάνονται τις δονήσεις του νερού λειτουργεί παρόμοια με την δική μας ακοή» απάντησε ο Peter Neri, νευροεπιστήμονας υπολογιστών στην Ecole Normale Supérieure και συν-επικεφαλής του προγράμματος για τις σουπιές.


Πώς βοηθά η τεχνητή νοημοσύνη στην αποκωδικοποίηση των «τραγουδιών» των αηδονιών;

Τα αηδόνια (Luscinia megarhynchos) διαθέτουν ένα εκπληκτικό φωνητικό εύρος, καθώς μπορουν να «τραγουδήσουν» έως και 200 διαφορετικούς συνδυασμούς ήχων. Αυτά τα μικρά πουλιά απαντούν στους ήχους που βγάζουν οι σφυρίχτρες των επιστημόνων, ταιριάζοντας τον τόνο και την διάρκεια.

«Τα «τραγούδια» των αηδονιών αποτελούνται από μοναδικές συλλαβές. Το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης μας μπορεί να ομαδοποιήσει αυτές τις συλλαβές με βάση την δομή του» είπε ο Jan Clemens, νευρολόγος στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Νευροεπιστημών και συν-επικεφαλής του προγράμματος «Αηδόνι».

Πώς λειτουργεί αυτό για τα είδη που δεν βγάζουν ήχους;

«Εκπαιδεύσαμε αρχικά την τεχνητή νοημοσύνη να ανιχνεύει χρωματικά μοτίβα στο δέρμα [των σουπιών]. Αυτό μας έδωσε τα θεμέλια για να αρχίσουμε να αποκωδικοποιούμε και τις χειρονομίες τους. Τώρα, τη χρησιμοποιούμε για να αναλύσουμε τα κύματα και να καταλάβουμε τι μπορεί να λένε με τα άκρα τους» αππαντησε η Sophie Cohen-Bodénès, βιολόγος συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο Washington.

Μπορεί η τεχνητή νοημοσύνη να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν τις συνομιλίες των δελφινιών;

Τα δελφίνια (Tursiops truncates) φημίζονται για την πολύπλοκη επικοινωνία τους. Χρησιμοποιούν «baby talk» με τα μικρά τους και καλούν το ένα το άλλο με μοναδικούς ήχους (σφυρίγματα) - το ισοδύναμο των ανθρώπινων ονομάτων.

«Τα δελφίνια που μελετάμε στη Φλόριντα παρακολουθούνται εδώ και δεκαετίες. Αυτό μας δίνει συγκεκριμένες ηχογραφήσεις από συγκεκριμένα δελφίνια, οι οποίες είναι απαραίτητες για να καταλάβουμε αν τα σφυρίγματά τους μπορεί να λειτουργούν όπως οι ανθρώπινες λέξεις. Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη για να ταξινομήσουμε τα σφυρίγματα, αλλά ελπίζουμε ότι οι αλγόριθμοι μας θα μας βοηθήσουν επίσης να εντοπίσουμε τα δελφίνια σε όλο τον κόλπο σε σχεδόν πραγματικό χρόνο, συνδέοντας τους ήχους που βγάζουν με το πού βρίσκονται και με ποιον είναι μαζί» δήλωσε η Laela Sayigh, βιολόγος στο Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Woods Hole και συν-επικεφαλής του προγράμματος για τα δελφίνια.

Πόσο κοντά βρισκόμαστε πραγματικά στην κατανόηση της γλώσσας των ζώων;


«Δεν πιστεύω ότι τα ζώα μιλούν με προτάσεις, αλλά πιστεύω ότι εκφράζουν ιδέες. «Είμαι εδώ». «Αισθάνομαι καλά.» Ή «Δεν είμαι». Αυτό είναι το επίπεδο που νομίζω ότι είμαστε κοντά στο να κατανοήσουμε» είπε η Daniela Vallentin, νευροεπιστήμονας συμπεριφοράς στο Ινστιτούτο Max Planck για τη Βιολογική Νοημοσύνη.

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου